19 juni 2025
Hoe zetten lokale besturen, lokale dienstencentra en woonzorgcentra in op valpreventie?
Met de Preventiepeiling brengt Vlaams Instituut Gezond Leven vzw driejaarlijks het preventief gezondheidsbeleid van verschillende settings in kaart. We zoomen in op de resultaten van het thema valpreventie bij lokale besturen, lokale dienstencentra en woonzorgcentra.
Lokale besturen nemen veel initiatieven
Bijna 9 op de 10 lokale besturen nemen minstens 2 initiatieven in het kader van valpreventie. Populaire initiatieven zijn een beweegaanbod voor ouderen (bv. beweegroutes, beweegbank of gezondheidswandeling) (77%) en toegankelijke gemeentelijke en openbare gebouwen (61%). Minder voorkomende, maar ook nuttige initiatieven zijn een valmeldpunt (22%) of een klusjesdienst waar inwoners gebruik van kunnen maken voor woningaanpassingen ter preventie van vallen (22%). Daarnaast informeren 3 op de 4 lokale besturen hun inwoners via minstens 2 kanalen over valpreventie.
Valpreventie leeft sterk bij woonzorgcentra
Bijna alle woonzorgcentra (97%) informeren bewoners, hun familie en mantelzorgers op minstens 2 manieren over valpreventie en de risicofactoren. Daarnaast nemen ze heel wat globale initiatieven rond omgevingsveiligheid om valincidenten te voorkomen, waaronder brede en veilige doorgangen voorzien voor bewoners met rollator of rolstoel (94%), hulpmiddelen, zoals rollators, handgrepen en leuningen, toiletverhogers en anti-slipmateriaal, regelmatig nakijken op defecten en slijtage (93%) en de afdelingen, de gemeenschappelijke ruimtes en de privékamers evalueren in het kader van valrisico en aanpassen waar nodig (88%). Woonzorgcentra kunnen wel nog meer oog hebben voor de individuele risicofactoren van de bewoners: slechts 44% evalueert deze bij de opname van een nieuwe bewoner (56% bij wijziging van de algemene toestand en 56% na een valincident). Er moet ook nog meer aandacht worden geschonken aan de uitvoering, opvolging en bijsturing van de hieraan gekoppelde individuele preventieve maatregelen (37% voert multifactoriële interventies uit o.b.v. de aanwezige risicofactoren; 42% volgt deze op en stuurt bij).
Lokale dienstencentra helpen valincidenten voorkomen
Iets meer dan 9 op de 10 lokale dienstencentra (92%) geven op minstens 2 manieren informatie aan de bezoekers over valpreventie. Dit doen ze voornamelijk via informatiemateriaal (bv. affiches, folders, placemats) (91%) en infosessies of workshops (78%). Daarnaast nemen ze verschillende initiatieven rond valpreventie, zoals activiteiten organiseren waarbij bezoekers meer gaan bewegen (91%), bezoekers laten deelnemen aan externe bewegingsactiviteiten (56%) of loophulpmiddelen ter beschikking stellen (38%). Afspraken of regels hebben in het kader van valpreventie (bv. vloeren poetsen wanneer er geen bezoekers aanwezig zijn of gebruikmaken van duidelijke signalisatie bij natte vloeren) kan wel beter: ongeveer de helft (53%) heeft deze.