Context is belangrijk bij de implementatie van valpreventie
Context is belangrijk bij de implementatie van valpreventie
Een recente studie van het Expertisecentrum Val- en fractuurpreventie Vlaanderen (EVV) onderzocht welke factoren invloed hebben op de uitvoering van valpreventieprogramma's bij thuiswonende oudere personen in Vlaanderen. De resultaten zijn gepubliceerd in BMC Public Health.
Van januari tot augustus 2021 werden interviews en focusgroepen gehouden met zorgverleners, beleidsmakers en ouderen. De studie keek naar factoren op verschillende niveaus, zoals de organisatie, zorgverleners en patiënten.
De onderzoekers vonden 33 specifieke factoren die invloed hebben op de uitvoering van valpreventieprogramma's. Deze factoren zijn onderverdeeld in vier hoofdthema's:
- Betrokkenheid en participatie van belanghebbenden
- Bewustzijn, kennis en vaardigheden vergroten
- Proactief handelen
- Communicatie, samenwerking en coördinatie
De studie benadrukt dat de effectiviteit van valpreventieprogramma's niet alleen afhangt van de interventie zelf, maar vooral van de context waarin deze wordt toegepast. Het is belangrijk dat alle betrokkenen actief meedoen, vooral ouderen, die een centrale rol moeten spelen in het besluitvormingsproces. Valpreventie moet een gemeenschappelijk doel en prioriteit zijn zowel voor oudere personen, familie, mantelzorgers, zorgverleners, organisaties als beleidsmakers.
Een belangrijk inzicht uit het onderzoek is dat standaard valpreventieprogramma's niet altijd de beste aanpak zijn. Zorgverleners moeten rekening houden met lokale omstandigheden en de specifieke behoeften van oudere personen om interventies effectief te laten werken.
Wat betekent dit voor de praktijk?
- Houd rekening met de context: De effectiviteit van valpreventie hangt af van de omgeving waarin deze wordt toegepast. Zorgverleners moeten flexibel inspelen op specifieke situaties.
- Samenwerking en betrokkenheid van belanghebbenden: Goede afstemming tussen verschillende zorgverleners, zoals kinesitherapeuten, ergotherapeuten, verpleegkundigen en (huis)artsen, verhoogt de kans op succesvolle uitvoering.
- Empower de oudere persoon: Oudere personen die zelf inzicht hebben in hun valrisico en meedenken over preventieve maatregelen zijn gemotiveerder om adviezen op te volgen.
- Kennis en motivatie: Het versterken van bewustzijn, overtuigingen en vaardigheden rond valpreventie bij zowel zorgverleners als oudere personen is cruciaal.
- Implementatie op verschillende niveaus: Als we valpreventie echt willen laten slagen, moeten we niet alleen ouderen zelf betrekken, maar ook iedereen om hen heen: familie, mantelzorgers, zorgverleners, organisaties en beleidsmakers.
Deze inzichten onderstrepen het belang van maatwerk in valpreventie. Door bewust om te gaan met contextuele factoren kunnen zorgverleners interventies effectiever inzetten en bijdragen aan betere zorg voor patiënten.
Het BE-EMPOWERed programma: van theorie naar actie
De resultaten van dit onderzoek zijn gebruikt om het nieuwe Vlaamse BE-EMPOWERed programma te ontwikkelen. Dit programma richt zich op valpreventie bij thuiswonende ouderen in Vlaanderen en bestaat uit:
- Een groepsprogramma voor ouderen: "Bewust krachtig (be)staan"
- Workshops voor zorgverleners
- Een implementatieplan voor eerstelijnszones
Het BE-EMPOWERed programma werd twee jaar lang geëvalueerd in vier eerstelijnszones in Vlaanderen. De eerste resultaten worden verwacht in het voorjaar van 2025. Houd onze nieuwsbrief in de gaten voor updates!
Meer weten?
Lees dan hier het volledige artikel:
https://bmcpublichealth.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12889-025-21561-6
Bekijk ook zeker onze vorige studies:
Contact:
Referentie:
Vandervelde, S., Dierckx de Casterlé, B., Vlaeyen, E., Flamaing, J., Valy, S., Belaen, G., Milisen, K. Context makes a difference: a qualitative study exploring how to implement a multifactorial falls prevention intervention in the community. BMC Public Health. 2025;25(1):485.
Deel met je vrienden:
